Katılma alacağı davaları, boşanma sonrasında eşlerin evlilik süresince edinilmiş mallar üzerindeki haklarının korunması ve paylaşımın adil bir şekilde yapılmasını sağlamak amacıyla açılan davalardır. Türk Medeni Kanunu’na göre, eşler arasında aksi kararlaştırılmadıkça yasal mal rejimi edinilmiş mallara katılma rejimidir. Bu rejim gereği, evlilik süresince elde edilen mallar ortak kabul edilir ve boşanma sonrası eşlerden biri, diğer eşin üzerinde bulunan edinilmiş malların yarısı için katılma alacağı talebinde bulunabilir.
Katılma Alacağı Davası Nedir?
Katılma alacağı davası, boşanma sonrası mal paylaşımı sürecinde, evlilik süresince edinilmiş mallardan hakkı olan payı alamayan eşin, diğer eşten bu hakkını talep etmek amacıyla açtığı davadır. Bu dava, mal paylaşımı davalarının bir türü olup, evlilik boyunca ortaklaşa elde edilen mal varlıklarının eşit şekilde bölüşülmesini sağlamayı hedefler.
Katılma Alacağı Davası Hangi Durumlarda Açılır?
Katılma alacağı davası genellikle şu durumlarda açılır:
- Boşanma sonrası eşlerden biri, diğerinin adına kayıtlı olan ancak ortak edinilmiş mallardan hakkını alamıyorsa,
- Eşlerden biri evlilik süresince çalışarak veya maddi katkı sağlayarak diğer eşin mal varlığını artırdıysa,
- Boşanma öncesinde veya sürecinde bir eş, mal kaçırma veya mal devretme gibi işlemler yaparak diğer eşin hakkını ihlal ettiyse.
Katılma Alacağı Davasında Hangi Mallar Paylaşıma Dahildir?
Katılma alacağı davalarında paylaşım kapsamına giren ve girmeyen mallar şunlardır:
Edinilmiş Mallar (Paylaşıma Dahil Olan Mallar)
- Evlilik süresince çalışarak elde edilen gelirler
- Banka hesaplarındaki birikimler
- Taşınmazlar (ev, arsa, iş yeri vb.)
- Taşıtlar (otomobil, motosiklet vb.)
- Şirket payları ve ortaklık gelirleri
- Sigorta tazminatları (kişisel olanlar hariç)
Kişisel Mallar (Paylaşıma Dahil Olmayan Mallar)
- Evlilik öncesinde sahip olunan mallar
- Miras yoluyla elde edilen mallar
- Bağış veya kişisel hediye niteliğindeki mallar
- Kişisel kullanım eşyaları
Katılma Alacağı Davası Süreci
Katılma alacağı davası genellikle boşanmanın kesinleşmesinin ardından açılır. Süreç şu adımlardan oluşur:
- Dava Dilekçesi Hazırlanması: Davacı taraf, mahkemeye başvurarak katılma alacağına ilişkin dava dilekçesini sunar.
- Mal Varlığı Tespiti: Mahkeme, evlilik süresince edinilmiş malların tespitini yapmak üzere bilirkişi incelemesi talep edebilir. Banka hesapları, taşınmaz kayıtları ve diğer mal varlıkları incelenir.
- Değerleme ve Paylaşım: Bilirkişiler, malların değerini belirler ve eşlerin katkı oranlarını tespit eder. Mahkeme, eşlerin haklarını göz önünde bulundurarak paylaşımı yapar.
- Karar ve Tahsil Süreci: Mahkemenin verdiği karara göre hak sahibi olan eş, katılma alacağını diğer taraftan tahsil edebilir.
Katılma Alacağı Davasında Zaman Aşımı Süresi
Katılma alacağı davası, boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren 10 yıl içinde açılmalıdır. Bu süre içinde dava açılmazsa talep hakkı kaybolabilir.
Katılma Alacağı Davasının Önemi
Katılma alacağı davaları, evlilik süresince ortaklaşa edinilmiş malların adil bir şekilde bölüşülmesini sağlar. Boşanma sonrası taraflardan birinin mağdur olmaması adına, mal paylaşımının hukuka uygun şekilde yapılması büyük önem taşır.
Bu süreçte hak kaybı yaşanmaması için hukuki destek almak, dava sürecinin etkili bir şekilde yürütülmesini sağlayacaktır. Katılma alacağı davaları, detaylı inceleme ve hukuki bilgi gerektirdiğinden, sürecin uzman kişiler tarafından takip edilmesi önerilir.
